Zo maak je thuisonderwijs betekenisvol: tips van juf Annette

Wij kregen afgelopen vrijdagmiddag het bericht van de directrice dat onze leerlingen de komende twee weken gaan leren op afstand. De dagen daarvoor voelden we allemaal al dat het eraan zat te komen en konden we al wat handige maatregelen treffen voordat het zover was. We zorgden ervoor dat ze genoeg materiaal thuis hadden liggen en bespraken samen welk platform we zouden gaan gebruiken voor onze online klas. We probeerden alvast hier samen ons nieuwe normaal van te maken. Best een uitdaging, maar ook wel een hele mooie kans om te laten zien dat we dit gewoon samen kunnen rocken!

Nu is er bij ons op de Internationale School van Amsterdam al heel veel digitaal, wat het een stuk gemakkelijker maakt om het onderwijs in de klas te verschuiven naar leren op afstand. We maakten al gebruik van Google Classroom, Google Meet en de online portfolio’s genaamd SeeSaw en Story Park. Toen er de afgelopen twee weken kinderen in quarantaine zaten (omdat ze in één van de risicogebieden op vakantie waren geweest of zelfs alleen al op een vliegveld daar een overstap hadden gemaakt), zorgden we ervoor dat deze leerlingen betrokken bleven bij wat we op school deden. Ik begrijp dat dit een compleet ander verhaal zal zijn bij 99% van de Nederlandse basisscholen. Om je de komende dagen op weg te helpen, zal ik je proberen te inspireren hoe je de thuisschool zo betekenisvol mogelijk krijgt.

Eerst even dit: Mijn filosofie op betekenisvol onderwijs

Naar mijn mening is onderwijs pas betekenisvol en wanneer je weet van iedere leerling wat er in hun koppies speelt: wat weten ze al, wat kunnen ze al, wat denken ze te weten, wat willen ze weten, wat ze moeilijk vinden, wat ze makkelijk vinden en wat ze van jou als leerkracht nodig denken te hebben. Wanneer je dat niet eerst in kaart brengt, dan is de kans ENORM dat de vraag en het aanbod totaal niet op elkaar afgestemd zijn. Met andere woorden: dan slaat het aanbod de plank volledig mis en leert het kind precies niets.

Belangrijk: doe een pre-assessment

Een hele fijne manier om een lessenserie te starten is middels de oefening: Ik zie, ik denk, ik vraag me af (afkomstig van de Harvard Project Zero Thinking Routine ‘See, Think, Wonder‘). Je krijgt hierdoor een uniek kijkje in de koppies van de kinderen. Je leert wat ze al weten, welke connecties ze hebben en wat ze willen leren. Je kunt deze denkroutine toepassen op ieder onderwerp waar je het met de leerlingen over wilt gaan hebben.

Laten we een geschiedenisles als voorbeeld nemen en laten we samen kijken naar dit plaatje:

Stap 1 = 1 minuut stil kijken naar het plaatje en focussen op wat je ziet > kleuren, vormen, materiaal, etc. Je moet er zeker van zijn dat dat het echt is.

Stap 2 = Schrijf in de linkerkolom op wat je gezien hebt en waarvan je zeker weet dat dit echt zo is.

Stap 3 = Deel met elkaar wat je opgeschreven hebt. Wijs ook aan waar je dat gezien hebt wanneer er onduidelijkheden zijn. Vraag aan de leerlingen of ze die kleuren, vormen of het materiaal ook al eens ergens anders gezien hebben. Misschien hebben ze een connectie met iets wat ze al kennen.

Stap 4 = Herhaal stap 1 voor ‘ik denk’.

Stap 5 = Herhaal stap 2 voor ‘ik denk’ > schrijf op wat je denkt wanneer je naar dit plaatje kijkt.

Stap 6 = Herhaal stap 3 > Deel met elkaar wat je opgeschreven hebt en vraag door: “Waarom denk je dat?”

Stap 7 = Herhaal stap 1 voor ‘ik vraag me af’

Stap 8 = Herhaal stap 2 voor ‘ik vraag me af’ > schrijf op wat je je afvraagt wanneer je naar dit plaatje kijkt.

Stap 9 = Herhaal stap 3 voor ‘ik vraag me af’ > Deel met elkaar wat je opgeschreven hebt en vraag door: “Hoe zouden we het antwoord kunnen vinden?” “Kun je op al je verwonderingen antwoorden vinden?” “Waarom wel/niet?”

WEDDEN dat je leerlingen nu dolgraag willen weten wat dat ding op het plaatje nou precies is?!?! WHOPPA > je hebt een grondig kijkje in de koppies van de kids gekregen, de voorkennis is geactiveerd en klaar om de volgende stappen te gaan maken. Veel plezier met de rest van je lessen over de microscoop van Antoni van Leeuwenhoek.

Deze Thinking Routine kun je ook toepassen wanneer je met kinderen naar een ingewikkelde rekensom kijkt, naar kunst of naar iedere willekeurige foto (in een ander land, van mensen, beroepen, een stad, over de Tweede Wereldoorlog, etc). De vragen die kinderen stellen schrijf ik na afloop op een poster en wanneer we later antwoorden vinden, dan schrijven we die erbij.

INSPRIRERENDE FOTO’S:

• 

• 

• 

• 

Ga naar de website van Project Zero voor meer Thinking Routines + uitleg. Wanneer je geïnteresseerd bent in hoe je Thinking Routines kunt gebruiken als taaldocent: let me know! Ik heb er laatst in Pamplona, Spanje, een workshop over gegeven.

Kijken naar kunst

Wanneer je samen betekenisvol naar kunst wil kijken, dan kun je de Thinking Routine ‘Kleuren/Vormen/Lijnen’ gebruiken. Je volgt ongeveer dezelfde stappen als bij ‘Ik zie, ik denk, ik vraag me af’, maar focust je vooral op het zien. Daarna ga je dieper in op waarom de kunstenaar voor deze kleuren, vormen en lijnen gekozen heeft.

Ga naar http://pzartfulthinking.org/ voor nog meer Artful Thinking Routines + uitleg.

Nog meer tips om te weten wat je kind al kan en wil weten

Hoe simpel kan het zijn om erachter te komen wat je kind al kan >>> vraag het gewoon! Op deze manier kun je het mooi in kaart brengen:

Lesideeën voor betekenisvol (& All INclusive) Thuisonderwijs

Je kunt ervoor kiezen om ieder vak apart tijd en aandacht te geven. Eerst een half uur rekenen, dan een bepaalde periode spelling, etc. Maar je kunt ook proberen om alle vakken samen te laten smelten.

1 Het museum

Van allerlei knutsels/posters/schilderijen/tekeningen kun je een museum maken van je woonkamer. Laat bij ieder museumstuk een kaartje met uitleg maken (schrijven, taal, spelling) en natuurlijk de naam van + informatie over de kunstenaar erbij. Wanneer je het museum wilt betreden moet er entree worden betaald. (samen geld maken) Hoe duur is dat? Is het voor iedereen dezelfde prijs? Zijn er speciale aanbiedingen? Met hoeveel geld wordt er betaald? Wat is het wisselgeld? (rekenen). Voor wat extra geld kun je ook een speciale rondleiding van de kunstenaar in eigen persoon krijgen. De kunstenaar legt bij ieder museumstuk uit waarom het een plaatsje in het museum verdiend heeft en vertelt een persoonlijk verhaal (presenteren, taal). Na afloop van de tour vraagt de kunstenaar aan de bezoeker om een recensie te schrijven over het museumbezoek (schrijven, taal, spelling).

Wanneer je merkt dat je kind bepaalde spellingregels of rekensommen uitdagend vindt, dan kun je hier dieper op ingaan. Zo verloopt het leren heel authentiek.

2 de dierentuin

Je kunt dit All In leerproject zo groots maken als waar jij en de kids zin in hebben. Je hele huis kan een dierentuin worden of je bouwt een miniatuurversie met blokken (fijne motoriek).

• 

• 

Van jullie dierentuin kun je een plattegrond maken (ruimtelijk inzicht), een flyer (creatief schrijven, spelling, computervaardigheden -als je Adobe Spark Page of PicCollage gebruikt-, fotografie -wat voor foto’s kunnen eventuele bezoekers overtuigen om jouw dierentuin te bezoeken?-, tijds- en getalbegrip -voor de openingstijden en toegangsprijzen-).

Voor oudere kinderen kun je doen alsof je financieel directeur van de dierentuin bent: Wat kost geld? Wat levert geld op? Hoe maak je winst? Hoe zorg je ervoor dat je geen verlies lijdt?

3 De tuingym’zaal’

Jools & Pippa zijn gek op parcourtjes. We trekken dan de complete schuur leeg en leggen een baan uit van touwen, gewichtjes, matten, een hoepel, een step en zelfs ringen. Bij de start trekken ze een kaartje uit de opdrachtenpot die we zelf hebben gemaakt (schrijven, lezen, creatief denken). Er kan bijvoorbeeld op staan: Leg het parcours af op 1 been en 2 handen – Zing gedurende 1 rondje het Wilhelmus – Draai steeds na 5 stappen een rondje om je as – Leg het parcours achterstevoren af – Vertel na je rondje minimaal 2 plantensoorten die je bent tegengekomen – etc, etc.

• 

• 

• 

• 

• 

4 De ‘Alles is een Kartonnen Doos en een Kartonnen Doos is Alles’ Challenge

De online shops maken momenteel overuren, dus dikke kans dat ook jij thuis een lege kartonnen doos hebt staan. Geef deze samen met je kids een tweede leven door de Kartonnen Doos Challenge aan te gaan. Wie tovert zijn kartonnen doos het meest origineel om tot iets compleet anders?

Wij gingen je voor met de doos waarin onze bestelling van My Muesli zat. Jools zei gelijk al dat het haar deed denken aan de dierententoonstelling in Naturalis. En dusssss doopten we deze doos om tot ‘Natturalis’. (super mooie ingang om de spellingregels ‘korte klank = 2 medeklinkers’ en ‘de klinkerdief’ te bespreken)

• 

• 

5 breng de natuur in kaart

Je zou zo een week kunnen vullen om de natuur in en om je huis te bestuderen. Samen kun je een informatiegids maken met daarin tekeningen of foto’s van + informatie over de bomen, planten en bloemen in en om je huis. Misschien kom je ook wel beestjes tegen!

• 

• 

6 sportcompetitie

Wij zijn vandaag een Kubb competitie gestart. Vooraf maakten we samen een competitieschema (rekenen: het maken van een tabel): wie speelt wanneer tegen wie?

• 

• 

• 

• 

• 

7 Circuitje!

Verstop briefjes met daarop een nummertje door het huis en leg daar een boek, een puzzel, blokken of blanco papier bij neer. Je zou op het briefje de opdracht uit kunnen schrijven, maar je kunt je kind ook zelf proberen te laten bedenken wat de bedoeling is. Geef het ene kind de opdracht om bij nummer 3 te starten (eerst zoeken) en het andere bij nummer 1. De timer gaat op 10 minuten. Daarna zoek je het volgende nummer op. Nummer 1 gaat naar 2 en nummer 3 naar 4.
Ik legde bijvoorbeeld een nummer bij de vogelkooi met daarbij een blanco papier en kleurpotloden. Pippa ging bij die opdracht heel precies onze parkieten tekenen, maar Jools liet haar fantasie volledig op hol slaan en tekende kattenvogels. Pippa bouwde met de blokken een trap en Jools sorteerde ze op kleur in de doos. Ik hou er enorm van wanneer kinderen uit worden gedaagd om zelf creatief na te denken, dus voor ons werkt die gekaderde vrijheid super goed. Maar als je liever voor duidelijke opdrachten gaat dan is dat natuurlijk ook top.

You got this!

Mocht je volkomen lost zijn en echt niet weten wat je met je kids (aan)moet? Dan heb je vast nog wel een spel Monopoly, Rummikub, Scrabble, Levensweg of Triominos liggen. Daar ben je weer een paar uurtjes mee verder.

Maar echt jongens, we got this. Drie weken quality time met je gezin is best bijzonder. We gaan hier zoveel van leren! We zullen hier zoveel sterker uitkomen!

Laat je mij weten hoe het gaat met je thuisonderwijs? En zou je het interessant vinden als ik online lesjes ga plaatsen voor je kids? Bijvoorbeeld Engelse les. Dan zijn ze wanneer ze weer terug op school komen gewoon helemaal tweetalig 😉

liefs,

Annette

PS: Zorg ervoor dat je samen met je gezin een dagrooster maakt. Eentje waar jullie je allemaal goed bij voelen. Eentje waarin ruimte is voor de behoeften van jullie allemaal. Eentje waarbij je ook dagelijks voldoende beweegt en gezonde buitenlucht kunt opsnuiven! Dit is ons dagritme: